15 april 2010: Afscheid

Gisteren sla ik maar over.
Niet omdat het slecht was maar omdat we gisteren echt de toerist hebben uitgehangen.
Lekker de stad in, winkeltjes kijken, biertje drinken en als sluitstuk een afscheidsdiner met ons vieren in een van de parels van de Chileense haut-cuisine. Een geweldig 3 gangen diner, lekker wijntje erbij en voor 30 euro eet je je buikje heerlijk rond. Ben bang dat er van afvallen niet veel terecht gekomen is deze reis.

Vandaag hebben we afscheid genomen van Tim en Gary. Zij zijn nu op weg naar Santiago, vanwaar ze via Sao Paulo hun echtgenotes treffen en dan ergens in Argentinië nog een paar dagen doorbrengen onder een waterval.
Weer ruimte in de kabine dus. Als ik dadelijk klaar ben met het blog, ga ik mijn bagage inpakken om morgenvroeg (vrijdag) naar Santiago te reizen. Van daaruit vlieg ik dan op zaterdag naar Sao Paulo om Juliette op te halen en vervolgens nog 2 weken in Brazilië door te brengen bij vrienden uit mijn werkzaam verleden.
Tenminste..........als die vulkaan op IJsland geen as in de vliegtuigmotoren strooit! Dat ding kan onze gepland verblijf in Brazilië aardig in de war gooien.

Deze reis heeft al mijn verwachtingen overtroffen. Soms was het net werk, maar altijd in een gigantisch mooie omgeving, met fijne mensen om me heen, met een fantastische verzorging op een schip uit de vorige eeuw, getuigd en gezeild zoals het vroeger was: met louter wind- en spierkracht.
Ik ga het nog missen............

Dit is dan ook de laatste entry in de blog. Ik ben niet van plan om tijdens onze vakantie in Brazilië ook het blog bij te houden. Ik ga eens 2 weken niets doen en van Juliette en Brazilië genieten.

Met dank aan mijn trouwe lezers en tot ziens op "Vaarttuig avonturen".

13 april 2010: aankomst in Valparaiso

Zoals gisteren gemeld werd inderdaad om 04:00 het anker gehesen en de motor gestart. Ik heb met succes mijn neiging om op te staan bevochten en me dus lekker nog een keer omgedraaid om pas om 07:00 uur op te staan.
De dag begon veelbelovend. Weliswaar een ochtendnevel op het water maar als je omhoog keek zag je al het veelbelovende blauw van een zomerse dag.

kleurrijk Valparaiso

Intocht in Valparaiso

De Velas Sud-America is een HEEL groot ding in Chili, dat zie je nu pas bij het benaderen van de eerste grote stad. Alle tall ships zijn al aan het oplijnen en zien er fantastisch uit onder vol zeil en onderling op een kabellengte afstand. In de lucht gonzen de helikopters en om ons heen wordt het steeds drukker van kleine bootjes, jachtjes, zodiacs en noem maar op. Niet zo gigantisch druk als tijdens een Sail Amsterdam, maar het heeft wel sfeer.

Dit keer dus een echte parade. De Chileense marine lag met alles wat ze heeft in een rechte lijn  opgelijnd uit de haven. Ik moet ze nog een keer natellen, maar minstens 8 fregatten en korvetten lagen achter elkaar, terwijl de tall ships in kiellinie erlangs voeren. Dat alles gebeurde in de komvormige baai van Valparaiso en moet vanaf de 42 heuvels waarop de stad gebouwd is een grandioos gezicht geweest zijn. Vanaf het eigen schip heb je niet echt overzicht, maar ook voor ons zag het er ook prachtig uit (inclusief het lossen van saluutschoten vanaf de Libertad).

Saluutschoten van de (Argentijnse) Libertad

In de haven hetzelfde ritueel als bij vertrek uit Punta Arenas, elk schip wordt uitgebreid verwelkomd door een militaire band. De grote opleidingsschepen van de diverse Zuid Amerikaanse landen worden nogal on-ceremonieel door 2 sleep/duwboten dwarsuit tegen de kade gedrukt, maar Klaas zou Klaas niet zijn wanneer hij niet op eigen kracht zou aanleggen! Gewoon ouderwets, spring aan land en op de schroef tegen de kade aan en dat alles met alle zeilen op (gelukkig nauwelijks wind!)
Ook de andere tall ships maken er nogal een show van. Sommigen hebben zelf ook een band aan boord die speelt, maar anders hebben ze wel het hele cadettenkorps de ra's ingejaagd om daar mooi te staan wezen en in sommige gevallen zelfs te staan zingen.

de helden van Chili

Na al dat gedoe zijn we in de middag de stad ingegaan. Vanaf het schip is het zo'n 20 min. lopen om in het centrum te komen. De eerste indruk is van een rommelig, slecht onderhouden maar reuze gezellige stad.
Er is wel een centrum, maar dat is de plaats waar leger en marine (die zeer nadrukkelijk aanwezig zijn) hun hoofdkantoren hebben en waar de grote standbeelden van de Chileense (militaire) helden staan. Als ze hun straten net zo goed zouden onderhouden als hun standbeelden, dan zag de stad er een stuk beter uit.

Steile straatjes en veel sfeer

De sfeer komt pas echt naar boven wanneer je een van de stokoude funicular's (steile liftjes de berg op) omhoog neemt en op een van de heuvels terechtkomt. De wijk Concepcion bijvoorbeeld is schattig, met huizen in vele kleuren, kleine winkeltjes, restaurants, doorkijkjes en erg vriendelijke mensen.
Gerrit heeft nog een hotel geboekt (gerund door Belgen, hoe krijg je het gevonden....) en na een biertje op een prachtig terras terug naar het schip voor diner.

12 april 2010: een dagje lammen

Zoals gebruikelijk werd ik behoorlijk gestraft voor onbezonnen inname van alkohol.
De meeste mensen worden dronken en daarna ziek, ik word niet dronken, alleen maar ziek.
Het begint met een hoofdpijn die met geen 6 asperientjes te onderdrukken is en waarin alle licht en geluid teveel is. Vette pech dus aan boord waar altijd lawaai is en vannacht dus extra. Er stond een stevige wind en de Zodiacs lagen naast het schip, waardoor de stalen haken van de ankerlijn ritmisch tegen de romp sloegen, zo'n beetje naast mijn hoofd.
Het was dus een moeilijk nachtje. Mijn prostaat heeft het sowieso al moeilijk maar met al dat bier was er dus geen houden aan. Om de haverklap er uit om te plassen, aspirientje te nemen, weer te gaan liggen en proberen het bonken te negeren, vergeefs!

prachtige zonsopgang

Tegen acht uur eruit gegaan om te zien of koffie en frisse lucht hielp, maar nee hoor.
Dus maar weer terug in het donker en naar het ultieme redmiddel gegrepen. Voor een aanval van migraine heb ik een paar neusspray's bij me. Vandaag getest of die ook tegen een kater helpen en jawel!!
Om 9 uur ingenomen en om half elf was ik klaar voor het ontbijt. Alleen jammer dat er geen ontbijt meer was......

We zijn nog steeds gebonden aan het schip dat we niet mogen verlaten. Pas tegen 12 uur kwam de Chileense douane en de mannen van het Ministerie van Landbouw aan boord om het schip vrij te geven.
Om 2 uur, na de lunch (nog meer barbecue van gisteren), gebeurde dat onder voorbehoud van Sirius: de scheepshond mag in geen geval van boord!.
Het verdere nieuws is dat we morgenvroeg om 04:00 uur het anker lichten en naar een verzamelplaats iets ten noorden van Valparaiso varen. Vandaar gaat het in optocht naar Valparaiso waar we als vierde gaan aanleggen aan de pier. Het is dan de 13e april, terwijl de oorspronkelijke verwachting was dat we pas de 16e zouden aankomen. We kunnen in ieder geval tot dat moment aan boord blijven, dus ik heb nu een paar dagen om de stad te bekijken alvorens ik op de 16e naar Santiago reis.

11 april 2010: de race alweer voorbij

Bijschrift toevoegen

Het einde van de race die geen race was

Kon vannacht niet slapen. De wind is nog verder toegenomen en het schip gaat behoorlijk te keer. Regelmatig schiet de haak van de douchedeur (onze enige bron van frisse lucht) die dan vervolgens eerst tegen de kastdeur knalt en dan tegen het haakje wat natuurlijk tussen deur en sponning hangt. Je moet er dus uit om de deur weer op de haak te zetten (dicht maken is geen optie, wordt veel te warm) en na de volgende heftige golf begint het weer opnieuw. Hoe laat precies weet ik niet, maar op een gegeven moment ging de scheepshoorn ten teken dat we over de finish gingen. Vanaf dat moment werd het rustiger, alhoewel de motor wel aanging. Nog wat later hoorde ik het anker vallen en toen viel ik pas in slaap.

voor anker in Green Bay

Wat later werd ik gewekt door Tim: de hondenwacht begon! Echter hij vertelde me te blijven liggen omdat alleen de ankerwacht nodig was. Na een half uurtje hoorde ik Gerrit en Tim ook weer in hun bunk kruipen en uiteindelijk viel ik in slaap. Het zal 05:00 uur geweest zijn.
Om half acht was ik weer wakker. Gary en Tim waren al op en Gerrit was een enorme boom aan het omzagen. Snel gedoucht en na een licht ontbijt (we eten veel te veel) naar buiten. We liggen in een kleine baai "de groene baai" net iets ten zuiden van Valparaiso, samen met de Chilenen (Esmeralda), Argentijnen (Libertad), Spanjaarden (Sebastian del Cano) en Brazilianen (Cisne Branco). Lijkt me een vreemde gewaarwording voor de bewoners op de omringende hellingen hun baai ineens gevuld te zien met 5 tall ships, die er gisterenavond echt nog niet lagen!

Het zonnetje schijnt en zo vroeg in de morgen voelt de temperatuur al aan als 13 - 15 graden. Beloofd een mooie dag te worden......en geen wachten draaien!

het einde van de reis wordt gevierd.

De hele middag is in beslag genomen door een beetje lui in de zon te liggen, te lezen, en veel te vroeg beginnen met drinken. Maar ja: het was gezellig om met 8 man rond een kleine deck-house tafel te zitten en elkaar sterke verhalen te vertellen terwijl het ene na het andere rondje bier op tafel komt. Het borreluur ging haast vanzelf over in een enorme barbecue op het tussendek, waar de bemanning een tent had opgezet inclusief feestverlichting, pavoisering en een DJ installatie met een paar fikse speakers.
Karbonades, kippepoten, worsten, antartica vis, gepofte aardappelen, salades en legio sausen en natuurlijk nog meer bier. Na het eten kwam de DJ op oorlogssterkte en werd er volop gedanst door jong en oud. Het bier moest plaatsmaken voor de Beerenburger, maar helaas dans je dat er niet echt af....
Ik moet bekennen dat ik niet helemaal fris meer was toen ik tegen een uur of elf mijn bunk opzocht waar mijn 3 maten al stevig lagen te zagen........partypoopers! (maar wel verstandig).

10 april 2010: de race is begonnen.

07:30 eruit, snel ontbijt en naar buiten. Na 2 dagen wachten gaan we zowaar starten om 09:00.
Er staat een lichte bries en de andere schepen liggen overal om ons heen. Naarmate we dichter bij 09:00 uur komen, kruipen ook de schepen naderbij om een zo gunstig mogelijke positie t.o.v. de startlijn te krijgen. We gebruiken de tijd om de zeilen te zetten. Om 09:00 blaast Klaas de grote hoorn en zijn we onderweg. Prachtig gezicht al die schepen zo dicht bij elkaar met zoveel mogelijk zeil op.

De eerste uren na de start zo we nog volop bezig om skysails en stunning sails te plaatsen voor extra zeilen. Niet dat dat zoveel helpt: wij zijn duidelijk de kleinste van de groep en lengte is nu eenmaal snelheid. We konden nog een tijdje de Argentijnse Libertad bijhouden, maar toen die eenmaal hun problemen met de Mizzen mast hadden opgelost liep ook zij van ons weg.

3 uur na de start is de Cisne Branco ("Witte Zwaan" uit Brazilië) al aan de horizon verdwenen. Zij is het zusterschip van de "Stad Amsterdam" (in Nederland gebouwd bij Damen) en deze 2 schepen worden algemeen erkend als de snelste, vierkant getuigde, schepen ter wereld. Wij bungelen achteraan in het veld, samen met de Spanjaarden. Er speelt zich een aparte race af tussen de Argentijnen en de Chilenen die elkaar het licht in de ogen niet gunnen.

Het weer blijft voorlopig zacht en we lunchen opnieuw buiten en genieten nog van een mooie middag, met tussendoor hard werken aan de zeilen.
Dat werk gaat geruisloos over in onze middagwacht van 16:00 tot 20:00. Naarmate de middag vordert neemt de bewolking en de wind toe en sturen onder zeil is een aparte belevenis. Goed koers houden is een vereiste, want de stand van de zeilen en de koers hangen nauw samen. Eeen paar graden afwijking en zeilen beginnen te klapperen en het schip begint op te loeven.
Tegen het diner waait het 20 knopen met vlagen naar 25 knopen (kracht 5-6). We gaan praktisch voor de wind en dat betekent dat alles wat we hebben, inclusief de sky sails en stunning sails (extra verlenging van de ra's, ver buiten de romp) zijn bijgezet om zoveel mogelijk snelheid te maken. Op een gegeven moment maken we zelfs 10,5 knopen, helemaal niet gek voor een oude dame van bijna 100 jaar!! Intussen horen we wel via de radio dat de Cisne Branco 13 knopen doet, dus over een eerste prijs maken we ons geen illusies!
Na de wacht weer een praatje van Klaas: met deze snelheden gaan we vannacht al over de finish, dus het wordt een uitermate korte race!
Na zijn praatje naar bed. We zijn bekaf van al dat werk en moeten om 04:00 weer aan de bak voor de hondenwacht.

09 april 2010: nog steeds geen race

08:30 eruit. Heerlijk ontbijt met een gebakken eitje en spek.
09:00: 3 bellen: mededeling dat start nu staat om 11:00 uur, maar dat de kapiteins elk uur met elkaar in contact staan om te besluiten wat er gebeurd. Wanneer om 15:00 uur nog steeds niet gestart is, motoren we opnieuw 60 mijl noordwaarts en proberen het morgen opnieuw.

11:00 uur Nog steeds geen start, nog bewolkt en een beetje klam

12:00 14:00: middagwacht, mededeling dat om 15:00 besloten wordt of we vandaag nog starten, of anders vannacht 65 mijl naar het noorden verplaatsen om morgenvroeg te starten.

13:00 uur lunch aan dek, zonnetje is doorgebroken, lijken de doldrums wel, vlakke zee, geen wind.
Brengen na de lunch de middag door met een veiligheidsinstructie (Man Over Board) en groepsindeling om de zeilen te hanteren tijdens de MOB procedure.

17:00 uur: Vandaag dus geen start. We gaan vannacht op de motor 65 mijl naar het noorden

20:00 - 24:00 uur avondwacht
Varen op ons gemak op een motor richting noorden. Prachtige heldere sterrenhemel, voor het eerst sinds vele jaren dat ik de melkweg weer zie.
Na de laatse toer snel een borrel gedronken en naar bed. Morgenvroeg 08:00 weer op wacht.
Moet zeggen dat ik het wel zo'n beetje gehad heb met die wachten. Het lijkt wel op werken!

De vogel op de foto is geen eend, maar een albatros die ons zo'n half uur gezelschap heeft gehouden op een spiegelgladde zee. Moest waarschijnlijk ook te hard werken zonder wind!

08 april 2010: geen race

Het was dus weer vroeg dag: 04:00 al buiten waar  het stikdonker was en een beetje nevelig, maar de temperatuur wordt steeds beter. Nog steeds geen wind en de oceaan is vlak als een spiegel, met een beetje deining.
2 toeren gedraaid, 1 op de uitkijk en 1 aan het roer, daarna ontbijt om 07:00. Na het ontbijt geen dienst meer, dus snel naar beneden om te douchen en daarna weer naar bed, toch nog even bijslapen tot 10:30 uur.

Na de lunch, wacht van 14:00 - 16:00. Tijdens onze wacht moeten we over de startlijn van de race (15:00 uur), maar er staat geen zuchtje wind. Ben benieuwd hoe ze dit gaan organiseren.

Niet dus: elke keer wordt de start een uur tevoren met een uur verder geschoven en dit blijft doorgaan tot 20:00 uur. Na het diner(Kippepoot met macedonische groenten en aardappelen) komen de kapiteins bij elkaar op het Chileense schip om te vergaderen over hoe verder. Klaas wordt opgepikt door een Zodiac van de Libertad en neemt Christina mee als tolk. Tegen 21:00 uur komen ze terug. Uitstel van besluit tot 08:00 morgenvroeg en we motoren gedurende de nacht 50 mijl verder naar het noorden.

Onze middernachtwacht is dus simpel. We varen in konvooi met 8 andere schepen met zo'n 5 knopen naar het noorden. Zicht is perfect, geen wind, gladde zee

Na de wacht om 04:00 nog een Beerenburger gedronken en vervolgens naar bed.

07 april 2010: scheepsverhalen

We slapen met z'n vieren in 2x2 stapelbedden met daar tussenin een smal gangetje en we hebben onze eigen
WC annex douche. Je kunt maximaal met 2 tegelijk aan- en uitkleden anders zit je elkaar stevig in de weg.

Het is altijd wel iemand anders die als eerste wakker wordt en besluit om op te staan. Zodra die persoon
in de WC verdwijnt, komt de tweede uit z'n bed om snel z'n kleren aan te schieten en vervolgens van
plaats te wisselen met degene die uit de badkamer komt. Snel toilettas en bed opruimen, trui aan en naar
buiten om ruimte te maken voor nummer drie die uit z'n bed komt zodra nummer 2 uit de badkamer komt. Tijd om te douchen is er niet, dat doe je gedurende de dag ergens tussen 2 wachten in.
Snel ontbijten (roerei) en naar boven om om 08:00 het roer over te nemen.

Helder weer, fris maar niet koud, rustige wind en een behoorlijke deining met golven van 4 meter van achteren. Iedereen is echter goed ingeslingerd dus daar hebben we niet echt meer last van.
Na onze laatste tour heb ik me maar even teruggetrokken: hoofdpijn, al sinds het opstaan. Het is ook knap
benauwd in dat hok!

Na de lunch de "dungeon tour" genomen. Oftewel de toer door de machinekamer en gerelateerde onderdelen.
Er zijn meerdere technische ruimtes. Het begint achterin, naast de trap naar achterdek/bibliotheek.
Achter een waterdichte deur zit de electrische controleruimte. In feite dus de ruimte van waaruit de 3
generatoren worden bediend en gecontroleerd. Niks mis mee.
Van daaruit ga je via een luik naar beneden om in de feitelijke machine kamer te komen. 2x Perkins
generator(60 KVA) en 2x hoofdmotor (Caterpillar), allebei met rechtsdraaiende schroef en vetgesmeerde
schroefas, een verschrikkelijke hoop herrie en hitte. Natuurlijk de nodige hoeveelheid pijpen,
warmtewisselaars, pompen en ander technische voorzieningen. Alles verschrikkelijk vet en onder de olie,
water in de bilge, groot verschil met "Vaarttuig".

Vandaar uit naar de kombuis en via een luik onder het werkblad naar een gecombineerde ruimte, deels opslag
van de voorraden en deels water-treatment. Daar vindt je de zwartwater tank en -treatment plant, maar
even verder ook de zoetwater fabriek via osmose. Die jongens maken hun eigen zoetwater, zo'n 3000 liter
per dag! Ook hier de boilers, de vacuuminstallatie voor de toiletten etc. etc. Je kunt zien dat het schip
zowat al 100 jaar oud is. De techniek is steeds veranderd en af en toe komen er nieuwe installaties die
of in plaats van of on-top of de oude installatie komen. En dat is te zien: 3 generaties technologie die
vaak in eigen beheer zijn aangebracht en een enorme wirwar van buizen, pijpen, kasten, kleppen,
schakelaars etc. heeft nagelaten. Moet erg moeilijk zijn om het allemaal te onderhouden. Bij sommige
onderdelen is nauwelijks meer bij te komen. Daarnaast: je kunt niet staan op de meeste plaatsen. Het
merendeel van het onderhoud moet je op je knieën of zittend doen. Ik benijd Marius (de engineer) niet, petje af!

Daarna van 16:00 tot 20:00 uur middagwacht. Het weer is nog steeds goed en naast uitkijk en stuurwiel
beurten assisteren we de bemanning met het zetten van de zeilen en het plaatsen van de skysail masten/ra's.

Tijdens dat werk gebeurde er trouwens nog een ongelukje: zo'n 10 man trokken een ra omhoog toen ineens
het touw waaraan ze trokken kapotsprong, pats! en het springt ineens in 10-tallen rafels. Gelukkig kon
een van de bemanningsleden hoog in de mast het touw nog grijpen voordat de ra op het dek kletterde en
liep alles goed af.
Zo wordt het schip langszaam klaargemaakt voor de race morgen. Helaas: nog steeds geen wind, dus wij
vragen ons af hoeveel race er gaat komen!

Na het diner (Chili con carne, met fruit salade/slagroom) om 20:30 naar het verhaal van Adam geluisterd.
Die is een aantal jaren geleden aan boord van een oude zeilboot op de rotsen gelopen waarbij 3
bemanningsleden verdronken zijn. Hij vertelde uitgebreid over de toedracht, falen van de kapitein, de
paniek, het meegesleurd zien worden van de 3 bemanningsleden die verdronken en de rechtsgang erna (de
kapitein is veroordeeld tot 3 jaar gevangenisstraf vanwege dood door schuld). Indrukwekkend, vooral omdat
je zag dat hier en daar toch weer oude emoties bovenkomen. Nuttig ook, omdat er toch heel nuttige lessen
uit getrokken kunnen worden! (Vaker onze reddingsvesten aan, schat!!)

Vannacht hebben we de hondenwacht (04:00 - 08:00), dus na het verhaal van Adam naar bed!

06 april 2010: walvissen aan stuurboord!!

Na de middernachtwacht gewacht tot iedereen in onze wacht was afgelost en vervolgens naar de kabine gegaan. De andere 3 lagen al te slapen. Snel tanden gepoetst, pyama aan (het is al te warm om nog steeds in je thermisch ondergoed te slapen) en naar bed. Het was 04:30, geen wind, heldere hemel dus we varen op de motor.
Aan het motorlawaai zijn we intussen wel gewend, maar ik kon niet in slaap komen. Pas rond 06:30 viel ik in slaap en werd om 09:30 weer wakker. Geen ontbijt dus! De anderen waren al weg, dus ik heb de gelegenheid genomen om lekker uitgebreid te douchen alvorens naar buiten te gaan. Net op tijd voor de laatste resten van de verjaardagscake van Mike, had ik toch nog ontbijt!

Prachtige ochtend! Het zonnetje scheen, praktisch geen wind en iedereen zag er zomers uit. In deze omstandigheden was het dan ook geen probleem voor de Chileense loodsen om over te stappen in de loodsboot die hen kwam ophalen. Einde van de rit voor de loodsen. We zijn vlakbij Chacao (Puerto Montt) en van hieruit moeten we het zelf uitzoeken.Iedereen kreeg een handje van de loodsen en de loodsboot werd met drie krachtige scheepshoorn stoten uitgewuifd. Omdat we in de nabijheid van een stad waren de gelegenheid te baat genomen om een paar SMS-jes naar Juliette te sturen.

Om 12 uur met een korte wacht tot 14:00 uur begonnen. We varen richting oceaan op 1 motor en de deining, gecombineerd met schroefwaterdruk aan een kant van het roer, maakt het moeilijk om te sturen.

Om 13:00 uur aan de lunch begonnen toen halverwege de soep ineens de kreet kwam "plume on port, one o'clock". Niet 1 maar 3 pluimen waren te zien op betrekkelijk korte afstand (zo'n 600 meter). Natuurlijk lag m'n camera in de kabine dus als een gek naar beneden, Jordi naar boven gestuurd en de camera gepakt.

Boven gekomen was ik net op tijd om 3 pluimen te zien verschijnen op nog geen 50 meter voor de boeg en vervolgens 3 enorme blauwe vinvissen pal naast de boot voorbij te zien komen, hun ruggen te zien krommen om vervolgens geluidloos naar beneden te duiken. Iedereen was in rep en roer, ten eerste zijn blauwe vinvissen geen dagelijkse kost, ten tweede, 3 exemplaren zo vlak bij elkaar zie je ook praktisch nooit en ten derde: al helemaal niet vlak naast de boot.

Film/foto's? natuurlijk niet! Iedereen was zo verrast door hun nabijheid dat men het te druk had met kijken en geen tijd had om telelenzen te demonteren en te vervangen door groothoeklenzen. Ook mijn videocamera stond helemaal ingezoomd, dus ik verwacht geen duidelijke beelden. Maar wat was dit imponerend! Ook onze gids Jordi die al jaren met walvissen, pelsrobben, zeeleeuwen etc, werkt, had dit nog nooit meegemaakt. De foto bij dit blog laat nog net een minimaal stukje rugvin zien en de draaikolk van de staart na het onderduiken......
En het was nog niet afgelopen. Een half uur later kwamen we opnieuw in een kudde blauwe vinvissen terecht, maar helaas bleven ze dit keer ver van de boot. Regelmatig zagen we 4-5 pluimen omhoog spuiten, gevolgd door dikke ruggen en rugvinnen, maar niet meer die nabijheid.
De walvissen verdwenen aan het einde van onze wacht rond 14:00 uur, toen ook het mooie weer verdween. Het schip wordt op dit moment klaar gemaakt voor de race die overmorgenmiddag om 15:00 uur begint. De skysails worden aangebracht voor de te verwachten zuiderwinden. Het begint al steviger te waaien dus misschien wordt het nog een echte race!

05 april 2010: bezoek aan pelsrobben

Was al wakker voordat Gary's wekker (03:30) ging.
Boven gekomen even naar buiten gegaan om het weer te bekijken. Heldere sterrenhemel, fris, maar niet echt koud en gelukkig droog. Snel nog even een koffie...... maar zoveel haast had ik ook weer niet hoeven maken; eerst gaan C- en A- sectie, dus wij zijn pas om 05:00 aan de beurt.

Plots werd dolfijnen alarm gegeven en inderdaad, aan bakboord verschenen 2 grote dolfijnen. Duidelijk veel groter dan in het Beagle kanaal, echte "flippers" leek wel. Ze blijven maar even, duiken een paar keer in- en uit de boeggolf en zijn dan weer verdwenen. Je bent maar 2 meter van ze verwijderd wanneer ze langs de romp zwemmen en met speels gemak versnellen, even boven water komen om dan slechts een paar decimeter voor de boeg uit te zwemmen terwijl we toch zo'n 7 - 8 knopen maken. Ze hebben er duidelijk plezier in. Voor walvissen stop je, voor dolfijnen moet je eigenlijk snelheid vermeerden om meer boeggolf te maken. Jammer dat het donker is, je ziet ze eigenlijk alleen maar als schaduwen. Slapen die beesten dan nooit??
Vlak voor onze wacht zijn we van de oceaan gekomen en we varen nu weer tussen de eilanden. Scheelt een stuk in sturen, veel rustiger nu. De wind is nog steeds tegen, dus we voeren geen zeil (en hoeven dus ook niet te werken!)

Om 06:30 onze laatste toer gedraaid aan het roer. Het water is nu helemaal vlak; geen wind en ook geen deining. Voeren eerst bijna een oostelijke koers, maar zijn weer terug aan het draaien naar het noorden (gingen in een half uur van 60 graden naar 25 graden). We hadden een ongelooflijke zonsopgang; prachtige kleuren, de bergen in het westen stonden half in een wolkenbank, hun voet was zichtbaar, maar op de boomgrens hing een dunne wolkenbank, waarna hun toppen weer zichtbaar waren. Toen de zon boven de horizon begon te komen werd eerst de toppen belicht terwijl de voet nog in de schaduw lag, prachtig gezicht!

Onze toer was nog niet ten einde om 07:00 of we begonnen zeil te zetten. Niks ontbijten, eerst aan de bak. Alle vierkanten zeilen staan (nou ja, hangen) en we varen nog steeds op de moter: te weinig wind en de loodsen hebben haast om thuis te komen. Om 08:00 was dat ook weer gebeurd en onze wacht voorbij, dus konden we ontbijten (havermout pap met bruine suiker, heerlijk).

Na het ontbijt aan dek van de zon gaan genieten en zelfs helemaal voorin de boegspriet geklommen om foto's/film te maken. De zon scheen volop en de temperatuur liep op tot zo'n 14 graden, direct in de zon nog hoger. De lunch werd dan ook buiten geserveerd: warme broodjes, paddestoelensoep, eiersalade.
Direct na de lunch lieten we vlak bij een klein eiland het anker vallen. Jordi ging voorop om een optimale landingplaats bij een kolonie zeeleeuwen (pelsrobben?) te vinden, waarna we met z'n allen aan land gingen. Nou ja, land: het was een grote rotsblok, doorsneden met breuken en een strand vol met bolders. De pelsrobben bevonden zich op een ander eilandje op 50 meter afstand en een groot aantal in het water, maar zien hoe het beeldmateriaal uitpakt.
Na een uurtje zijn we weer opgehaald en exact om 16:00 uur stonden we weer aan boord. Mooi een wacht gemist!
Vannacht hebben we wel de middernacht wacht!

04 april 2010: wintertijd

Tijdens de 20:00 uur palaver gisterenavond werd de mededeling gedaan dat we vannacht om middernacht overstappen op wintertijd, de klok gaat dus een uur naar voren en voegt dus een uur toe aan onze wacht!
We hebben besloten dat extra uur maar op te splitsen in 2 halve uren en de schade te delen met de witte wacht.
Om middernacht ben ik het schip rondgegaan en heb alle klokken een uur teruggezet. Desondanks toch een hoop verwarring bij de witte wacht waarvan de helft veel te vroeg verscheen!
Tijdens het extra half uur hebben Gerrit en ik aan het wiel gestaan. We zijn bijna uit de Patagonische kanalen en beginnen de oceaan te naderen. Je kunt het al voelen aan de deining: het schip begint al aardig te rollen.
De nacht was dan ook wat onrustig. Moest er een paar keer uit om te plassen en je slaapt niet zo makkelijk in op een rollend schip. Was dan ook om 06:45 op. Land aan stuurboord en verder alleen maar oceaan. Mooie zonsopgang trouwens.

We varen op een vrij kalme oceaan, desondanks toch golfhoogten van zo'n 3 meter die schuin van achteren (zuidwest) inkomen. Die tillen het schip op aan de achterkant en rolt er dan vervolgens schuin onderdoor waardoor het schip een aardige twist krijgt en lekker heen en weer rolt. Je kunt zien dat we al wat gewend zijn, de veiligheidslijnen zijn gespannen maar er wordt aardig vlot over het dek gelopen.

Om 08:00 uur weer aan de bak. Sturen is moeilijker door het rollen, maar we hebben de ruimte. Op de uitkijk kijk je naar albatrossen (wat een enorme vogels) die centimeters over het water vliegen zonder met hun vleugels te slaan. Andere wachten hebben ook walvissen gerapporteerd, maar wij waren niet zo gelukkig.
Na de lunch (tomaten soep en komkommersalade) even plat gegaan om slaap in te halen.
Gedurende de dag nam de golfhoogte toe tot zo'n 4 meter, maar tegen de avond ging de wind liggen en met een heerlijk zonnetje hadden we ons eerste mooie lentedag (hier is dat trouwens een mooie nazomerdag). Je kunt overigens merken dat we de laatste 2 dagen aardige voortgang naar het noorden hebben gemaakt. De temperaturen zijn duidelijk hoger en we hebben nu zonnebrillen nodig op dek.
Hadden weer wacht van 16:00 tot 20:00. Het schip was wat rustiger omdat de wind was gaan liggen en de golfhoogte wat was afgenomen. Ondanks die behoorlijk hoge lange deining was het wateroppervlak glad, haast glasachtig. Zijn nog even stil gaan liggen omdat een hoge spuiter was waargenomen, mogelijk een eenzame blauwe walvis, maar meer dan een tweede spuiter kregen we niet te zien; daarna was hij verdwenen
Na het diner (gebakken, gepaneerde vis, aardappelpuree en spinazie met ei) kregen we de uitslag van de eierverven competitie ter ere van Pasen! Tom was de grote winnaar met een gedetailleerd waterverf schilderij van de Europa met walvissen.
Kort na het diner naar bed gegaan, hebben weer wacht van 04:00 tot 08:00.

03 april 2010, Puerto Eden

Voor de middernachtwacht ga ik niet naar bed, de anderen wel.

Ik heb in de bibliotheek een boek gevonden en ben dat gaan lezen. Waarom gaan al die boeken over de poolgebieden vaak in combinatie met verschrikkelijke scheepsrampen of mensen die overboord slaan en vervolgens een vreselijke dood sterven?
Heb wel wat gedut boven mijn boek, maar was redelijk fit toen de wacht begon.

De 3 wachten (Rood Wit en Blauw) zijn op hun beurt in 3 secties van 4 personen ingedeeld, A, B en C sectie die elkaar om het half uur aflossen.
Vandaag waren eerst waren C- en A-sectie aan de beurt en natuurlijk begon het net te regenen toen wij naar buiten kwamen om 01:00 uur. De eerste toer was aan het roer en verliep zonder incidenten. De koers die we hadden zouden we nog 1,5 uur aanhouden. De tweede toer (als uitkijk) begon om 02:30. Behoudens 2 keer dolfijnen aan de boeg voor heel korte tijd, geen incidenten.
In principe ben je daarna klaar. We voeren geen zeil en is er behalve stuurwiel en uitkijk niets te doen. Maar je bent solidair en je weet maar nooit dus we bleven zitten tot C-Section weer terug kwam. Toen was het half vier en vielen de ogen echt dicht en zijn we toch maar gegaan.
Om kwart voor acht werden we gewekt door Annelies met de mededeling dat over een half uur de landing zou beginnen, dus snel eruit.
We lieten iets over acht het anker vallen in een kleine baai met daarin het dorp "Puerto Eden". Nou: weinig paradijselijk dus. Het is een kleurige verzameling huisjes om de halve baai heen, met daarin een paar grote gebouwen (school, hospitaal) en de rest kleintjes. Als je dichterbij komt zie je dat het merendeel van de huizen behoorlijk vervallen zijn of anders zwaar onderhoud nodig hebben. Eenmaal aan land, na een staand ontbijt, zijn we via een houten voetpad dat om de hele baai heenloopt, het dorp ingegaan en werd de werkelijke staat van onderhoud pas goed duidelijk, veel leegstand en een hoop vervallen boten en huizen.

Het dorp heeft nu nog 153 inwoners. Het schijn veel groter geweest te zijn, zo'n 800 inwoners, maar door de "rode pest" verloren veel vissers hun middelen van bestaan en zijn naar elders vertrokken. De "rode pest" is een plotseling ziekte in de schaaldieren waarop de bewoners vissen.
De ziekte is intussen voorbij, de baai en omringende wateren zijn helder en schoon, maar de schaaldierenstand is nog niet hersteld, dus ook de vissers blijven weg. Ik ben bang dat ze ook niet meer terugkomen wanneer ze elders werk gevonden hebben in meer vriendelijke omstandigheden. Het is prachtig maar de omstandigheden zijn verschrikkelijk zwaar. De baai heeft een rijke natuur en een nationaal park met tientallen soorten varens, bomen en een grote rijkdom aan vogels. Ik heb zelfs kolibri's gezien en een enorme hommel. Om 10:00 begonnen we weer terug te shuttelen met de Zodiacs en om half elf werd het anker weer gelicht.

Luch: dit keer aspergesoep met ham en een quiche met de broccoli van gisteren.
Na de lunch weer op wacht van 12:00 tot 14:00 uur. Tijdens deze wacht gingen we door de "English Narrow", een nauwe doorgang met daarin een aantal slingers. Het is maar wat je nauw vindt. Dan is de bocht in de Maas bij Kerkdriel ook nauw, maar er is ruimte genoeg voor 5 schepen als de "Europa" naast elkaar. Echter, zoals de loods uitlegde: ze varen hier ook doorheen met grote vrachtschepen van 180 meter lengte en 14 meter diepgang, tja dan ziet het er toch anders uit!

Om 02:00 was er weer alle hens aan dek. Klaas legde uit dat we bijna aan het eind zijn van onze tocht tussen de eilanden door en na het diner de oceaan weer opzoeken om om een groot schiereiland heen te gaan. De wind is nog steeds noordelijk(dus tegen), maar de golven komen uit zuidwest. Wind tegen stroom: dat belooft een onrustige nacht te worden.

Nadat we nog even gewacht hebben tot we het wrak van de "Captain Leonidas" waren gepasseerd, zijn we en-masse de bunk ingedoken om wat achterstallige slaap in te halen.

Na dit middagslaapje naar de bibliotheek gegaan om het blog bij te werken. Terwijl ik daar mee bezig was, kwam Annelies langs met stukjes van een gerookte vis (Kabeljauw??)die een van de Chileense loodsen op de kop had getikt in Puerto Eden. Lekker: heeft inderdaad iets weg van gerookte paling.

02 april 2010, gletscher bezoek

Was al wakker toen Gary's wekker ging om 03:30.
Bij nachtwachten slaap je in je lange (thermische) ondergoed, dus het is een kwestie van broek en windbreaker aanschieten, daarover je regenbroek, dan laarzen aan en tenslotte je regenjack met fleecevoering. O ja, de waterdichte handschoenen natuurlijk ook nog.
Boven stond een gebakken boterham met kaas te wachten, vervolgens een kop koffie erachteraan en we waren weer wakker genoeg om de nacht en de wacht te trotseren.
Het was mooi buiten. In ieder geval droog!!
Prachtige volle maan en tussen de wolkenflarden door die enorme sterrenhemel.

Om voldoende voortgang te maken varen we op 1 (stuurboord) moter, naast het zeil dat we voeren. Weer een nieuwe ervaring: zeilen zetten in het donker en mensen het want in zien verdwijnen die daar ergens nog een gasket moeten losmaken of een blok dat blijft steken weer gangbaar maken. En dan weer hijsen en brassen: het is in ieder geval veel beter dan in het dekhuis zitten wachten tot je wacht voorbij is.

Tegen het ontbijt (07:00) was het meeste werk gedaan. Na het ontbijt nog een keer aan het wiel en toen naar beneden voor een lekkere douche en nog een uurtje pitten. Daarna aan het bijwerken van de blog begonnen want ik lig 2 dagen achter. Publiceren kan ik niet, dat moet wachten tot Valparaiso, maar ik blijf graag bij.

Lunch: dit keer sweet potatao soep en een tortelinni schotel.
Na de lunch weer op wacht van 14:00 tot 16:00 uur, maar die viel dit keer samen met een bezoek aan opnieuw een enorme gletscher: de Skua Glacier

Ik weet niet wat meer spectaculair was: de gletscher of de tocht door het drijfijs er naar toe. Er lagen behoorlijk wat grote brokken dit keer.Af en toe ging er een stevige klap en siddering door het schip als we zo'n grote jongen raakte. Tenslotte steekt slechts 10 % boven water, dus als een schots 1 mtr. boven water is, dan steekt er zo'n 10 meter onder water, en dat is een smak ijs...... We hebben dan ook behoorlijk wat verf achtergelaten op die schotsen!

Na het vertrek van deze gletscher ben ik achterstallig onderhoud gaan doen aan de video's. Halverwege die activiteit kwam ineens de roep over de intercom "walvis aan bakboord", dus ik als een razende de camera weer ontkoppeld van de laptop, batterij er weer in en naar buiten. Het schip kwam stil te liggen en inderdaad, aan bakboord op zo'n kilometer afstand was een adempluim te zien. Iedereen natuurlijk met de camera in de aanslag, maar hij geef zichzelf niet echt bloot, nog een paar keer z'n pluim en een keer de staart, maar toen was hij toch weer verdwenen.
Om 19:00 diner (Broccoli: wat een teleurstelling!!).
Om 20:00 uur ineens 3 bellen: iedereen aan dek. De Chileense loodsen hadden een ceremonie georganiseerd ter ere van het bereiken van het einde van de straat van Magellaan en iedereen kreeg plechtig een diploma uitgereikt met officiële stempels en wapens. Na een toast met een onbestemd Chileens drankje (wel lekker fris) en felicitaties begon de avondroutine. We blijven de hele nacht varen. Red watch heeft wacht van middernacht tot 04:00 (alle passagiers die meedoen aan de scheepsactiviteiten zijn ingedeeld in 3 wachten: rood, wit en blauw. Of had ik dat al verteld??)

01 april 2010, bezoek aan een vuurtoren.

Hadden vanacht wacht van 20:00 tot middernacht. Varen nog steeds op de moter met tegenwind. Direct na de wacht naar bed gegaan, want de volgende wacht is dan alweer om 08:00 's morgens.

Gedurende de nacht was het gaan regenen en dat deed het nog steeds toen wij bovenkwamen. Na een snel ontbijt naar buiten, want we zeilden weer en er was volop aktiviteit aan dek. Hadden weinig tijd om ons te vervelen: als we geen dienst draaien als uitkijk of het stuurwiel bemannen, dan is er altijd wel wat te doen aan de brassen, gordingen, schoten en vallen. En intussen maar regenen: geen stortbuien maar genoeg om kletsnat te worden en onze regenkleding stevig te testen.
Tegen lunch (baked bean soup, toad in a whole, hmmmmm) kwamen we aan op de plaats van bestemming: een eenzame vuurtoren aan de westelijke kant van de straat van Magellaan.
Na de lunch weer in de Zodiacs, om die post eens te bekijken. De Chileense marine bezet op een aantal plaatsen dit soort posten (o.a. ook op Kaap Hoorn) die een jaar lang bezet worden door een gezin: Hij een militair van de Chileense Marine, met zijn vrouw en een kind van 8 jaar. Vader en zoon stonden bij de aanlegplaats op ons te wachten, de jongen redelijk opgewonden van al dat bezoek. Bleek dat ze al op waren vanaf 04:00 uur omdat op dat moment de andere Tall ships begonnen door te komen (zonder aan te leggen).
Wat een eenzaam bestaan! Het eiland heeft anders dan rots en water helemaal niets te bieden. De man heeft geen bootje (mag zijn post niet verlaten) en heeft 24 uur per dag, 7 dagen in de week dienst.
Hij onderhoudt de vuurtoren, registreert het weer en de doorkomende schepen en beantwoordt vragen van die schepen. Samen moeten ze het kind onderwijzen en gelukkig hebben ze dan wel internet met leraren op afstand die de vorderingen in de gaten houden.

Onze scheepsdokter (Berber) was meegekomen om het kind te onderzoeken omdat ze maar een keer per 4 maanden bevoorraad worden en dan andere mensen zien. Gelukkig, alles was OK.
Op de terugweg hebben we de moeder en José (het kind) meegenomen om ze snel het schip te laten zien, kunnen ze weer een heel jaar vooruit op dit uitstapje. Jammer genoeg was de wind ondertussen behoorlijk aangetrokken en moesten ze snel terug voordat de terugtocht te ruig zou worden, dus het bezoek was van korte duur.
Deze excursie duurde precies de 2 korte wachten van 12:00-14:00 en van 14:00 - 16:00, dus toen we weer vertrokken kon de rode wacht weer aan de bak. We dienden door een aantal nauwe passages te laveren en dat deden we onder zeil. Volop werk dus! Zeilen eraf, zeilen erbij, brassen etc. etc. En intussen bleef het gestaag regenen. Was wel een erg interessant traject zo tussen de rotsen en de ......... scheepswrakken. Helaas waren we zo druk met de zeilen dat ik geen tijd had om foto's of film te schieten.
Tijdens de wacht snel het diner genuttigd (spaghetti met een stevige vissaus) en weer aan dek om de wacht af te lossen. Gelukkig was het laatste uur droog en kon onze kleding dus min of meer droog waaien. Hoeven we niet met al die natte textiel in onze kajuit.

Na de wacht een snelle koffie en Beerenburger om warm te worden, vervolgens om 20:45 de bunk in. De wekker gaat weer om 03:30....... Wie heeft beweerd dat dit vakantie is????

31 maart 2010. Vertrek uit Punta Arenas

Vanochtend werden we om 06:30 wakker van het lawaai op het dek boven ons. Aangezien om 07:00 uur het ontbijt klaarstaat zijn we maar opgestaan. Bovengekomen vielen we met de neus in de boter. De gangway was al weggetakeld en een militaire band speelde een afscheidsdeun. We konden direct aan het werk met de landvasten, en om 07:00 maakten we los en voeren weg van de kade. Het was nog steeds behoorlijk donker, maar we konden zien dat de andere schepen nog steeds aan de kade lagen.
Vervolgens zijn we tot 10:30 blijven liggen dobberen op zo'n 2 km. uit de haven. Na het ontbijt zijn we zoetjes aan gaan klaarmaken voor zeil en zijn vervolgens als laatste rond een spuitende blusboot gevaren in een "Parade of Sail". Nou ja zeilen; het moest natuurlijk onder vol zeil, maar het merendeel van de aanlooproute hadden we wind tegen en moesten we op de motor, met de zeilen op, ertegen in varen. Terugnemen dus. Op het laatste rak vingen we uiteindelijk achterlijke wind en konden we alle zeilen weer bijzetten.

Na deze laatste officiële handeling gingen we weer over op handbesturing en heb ik nog een half uur kunnen sturen onder zeil. Totaal andere ervaring dan voorheen op de moter. Het was niet echt vlagerig, maar zelfs dit schip wil oploefen.
Na de lunch (wederom heerlijk: goulashsoep, aardappelsalade met groenten, grote sardientjes) weer een palaver van Klaas. Het ziet er naar uit dat we reeds op de 13e april, 06:00 uur in Valparaiso aankomen. Dat is aanmerkelijk vroeger dan oorspronkelijk aangenomen, dus de vraag rijst wat we tussendoor gaan doen. Er kwam geen duidelijk antwoord, we wachten dus nog even af.

Vanaf nu moeten we aan een nieuwe routine wennen. Morgen hebben we nog een excursie, maar gezien de druk op het schema (de datum van de 13e komt van de organisatie), hebben we er simpel minder tijd voor. We zullen dus een ritme op zee moeten vinden. Bovendien moeten we ervan uitgaan dat het weer, dat tot nu toe exceptioneel goed was, wel eens slechter zou kunnen worden. De komende week varen we nog in beschutte wateren, maar de race zelf is op open zee.


We zien wel.......